Surja 28: Histori (El-Kasas)

[28:0] Në emër të Zotit, Mirëbërësit, të Mëshirshmit

[28:1] T. S. M.*

*28:1 Shih Shtojcën 1 për hollësirat e kodit matematikor të Kuranit, dhe domethënien ose rëndësinë e këtyre Inicialeve Kuranore.

[28:2] Këto (shkronja) përbëjnë prova të këtij libri të thellë.

[28:3] Të recitojmë ty pak histori të vërtetë të Moisiut dhe Faraonit, për dobinë e njerëzve që besojnë.

[28:4] Faraoni u bë tiran në tokë, dhe diskriminoi kundër disa njerëzve. Ai keqtrajtoi një grup të pandihmë të tyre, duke ua masakruar djemtë, përderisa ua kurseu vajzat. Ai ishte vërtetë shpirtlig.

Zoti dëmshpërblen të shtypurit

[28:5] Deshëm t’i dëmshpërblejmë ata që ishin të shtypur në tokë, dhe t’i bëjmë udhëheqës, dhe t’i bëjmë ata trashëguesit.

[28:6] Dhe t’i vendosim ata në tokë, dhe ta bëjmë Faraonin, Hamanin, dhe trupat e tyre të bien në kurthin e vet.

Besimi në Zotin

[28:7] E frymëzuam nënën e Moisiut: “Jepi gji atij, dhe kur të frikësohesh për jetën e tij, hidhe në lum pa frikë apo pikëllim. Do e kthejmë atë te ti, dhe do e bëjmë një prej të dërguarve.”

[28:8] Familja e Faraonit e mori, ashtu që ta bënim atë ta udhëheqë opozitën dhe të jetë burim pikëllimi për ta. Kjo është për shkak se Faraoni, Hamani, dhe trupat e tyre ishin shkelës.

Brenda strofullës së luanit

[28:9] Gruaja e Faraonit tha, “Ky mund të jetë gjetje e gëzueshme për mua dhe ty. Mos e vrisni, se ai mund të jetë me dobi për ne, ose mund ta adoptojmë që të jetë djali ynë.” Atyre nuk ua mori mendja.

[28:10] Mendja e nënës së Moisiut u bë aq e merakosur sa që ajo gati sa nuk tregoi haptas identitetin e tij. Por ne e forcuam zemrën e saj, për ta bërë besimtare.

[28:11] Ajo i tha motrës së tij, “Shko pas tij.” Ajo e shikoi atë nga larg, përderisa ata nuk e vërenin.

Foshnja kthehet te nëna e tij

[28:12] Ne e ndaluam nga pranimi i të gjitha nënave gjidhënëse. (Motra e tij) pastaj tha, “Unë mund t’ju tregoj një familje që mund ta rritë atë për ju, dhe të kujdeset mirë për të.”

[28:13] Kështu, ne e kthyem atë te nëna e tij, në mënyrë që ta kënaqim, t’i heqim brengat e saj, dhe ta lëmë atë të dijë që premtimi i Zotit është e vërteta. Megjithatë, shumica e tyre nuk dinë.

[28:14] Kur ai arriti maturi dhe forcë, e pajisëm me mençuri dhe njohuri. Kështu i shpërblejmë të drejtit.

Moisiu bën vrasje pa paramendim

[28:15] Një herë ai hyri në qytet papandehur, pa u vërejtur nga njerëzit. Ai gjeti dy burra duke u rrahur; njëri ishte (Hebre) nga njerëzit e tij, dhe tjetri ishte (Egjiptas) nga armiqtë e tij. Ai nga njerëzit e tij e thirri për ndihmë kundër armikut të tij. Moisiu e qëlloi me grusht, duke e vrarë. Ai tha, “Kjo është puna e djallit; ai është armik i vërtetë, dhe çorientues i madh.”

[28:16] Tha, “Zotëruesi im, i kam bërë keq vetes. Të lutem më fal,” dhe Ai e fali. Ai është Falësi, i Mëshirshmi.

[28:17] Tha, “Zotëruesi im, si reagim ndaj bekimeve Tua mbi mua, Unë nuk do të jem përkrahës i fajtorëve.”

[28:18] Në mëngjes, ai ishte në qytet, i frikësuar dhe vigjilent. Ai që kërkoi ndihmën e tij dje, kërkoi ndihmën e tij përsëri. Moisiu i tha, “Ti je vërtetë belaxhi.”

Krimi i Moisiut del në shesh

[28:19] Para se ai të tentonte ta qëllonte armikun e tyre të përbashkët, ai tha, “O Moisi, a dëshiron të më vrasësh, ashtu siç e vrave dje burrin tjetër? Po shihet, që ti dëshiron të jesh tiran në tokë; ti nuk dëshiron të jesh i drejtë.”

[28:20] Një njeri erdhi duke vrapuar nga ana tjetër e qytetit, duke thënë, “O Moisi, njerëzit po thurin kurthe të të vrasin. Më mirë të ikësh menjëherë. Po të jap këshillë të mirë.”

[28:21] Ai u arratis nga qyteti, i frikësuar dhe vigjilent. Tha, “Zotëruesi im, më shpëto nga njerëzit shtypës.”

Në Medjen

[28:22] Përderisa ai udhëtoi kah Medjeni, tha, “Le të më udhëzojë Zotëruesi im në rrugën e drejtë.”

[28:23] Kur ai arriti ujin e Medjenit, gjeti një turmë njerëzish duke ujitur, dhe vërejti dy gra duke pritur anash. Ai tha, “Çka po ju duhet?” Ato thanë, “Nuk kemi mundësi të ujisim, derisa të shpërndahet turma, dhe babai ynë është i moshuar.”

[28:24] Ai ujiti për to, pastaj u kthye nën hije, duke thënë, “Zotëruesi im, çfarëdo furnizimi që të më dërgosh, unë kam shumë nevojë për të.”

[28:25] Pas pak, njëra prej dy grave iu afrua atij, e marrueshme, dhe tha, “Babai im të fton ty që të të paguaj për ujitjen për ne.” Kur ai u takua me të dhe ia tregoi atij tregimin e tij ai tha, “Mos kij frikë. Je shpëtuar nga njerëzit shtypës.”

Moisiu martohet

[28:26] Njëra prej atyre dyjave tha, “O babai im, punësoje atë. Ai është më i miri për ta punësuar, se është i fortë dhe i sinqertë.”

[28:27] Ai tha, “Unë dëshiroj të të propozoj njërën prej dy vajzave të mia për martesë për ty, në punofsh për mua për tetë shtegtime; nëse i bën dhjetë, do të jetë punë vullnetare nga ana jote. Nuk dëshiroj ta bëj këtë çështje tepër të vështirë për ty. Do të më gjesh, dashtë Zoti, të drejtë.”

[28:28] Ai tha, “U morëm vesh unë dhe ti. Cilindo afat që unë e përmbushë, nuk do të jesh kundër asnjërit. Zoti është garantues për çka thamë.”

Prapë në Egjipt

[28:29] Kur e kishte përmbushur obligimin e tij, ai udhëtoi me familjen e vet (drejt Egjiptit). Ai pa nga pjerrësia e Malit Sinai një zjarr. I tha familjes së vet, “Rrini këtu. Kam parë një zjarr. Ndoshta mund t’ju sjell ndonjë lajm, ose një pjesë të zjarrit për t’ju ngrohur.”

Moisiu emërohet

[28:30] Kur arriti te ai, u thirr nga skaji i anës së djathtë të luginës, në vendin e bekuar ku ishte shkurrja që digjej: “O Moisi, Unë jam. Zoti; Zotëruesi i gjithësisë.

[28:31] "Hidhe shkopin tënd.” Kur ai e pa atë duke lëvizur si një demon, ai u kthye mbrapa dhe iku. “O Moisi, kthehu; mos u frikëso. Je krejtësisht i sigurt.

[28:32] "Fute dorën tënde në xhepin tënd; do të dalë e bardhë pa asnjë të metë. Mblidhi krahët dhe qetësohu nga frika jote. Këto janë dy prova nga Zotëruesi yt, që t’i tregohen Faraonit dhe këshilltarëve të tij; ata kanë qenë njerëz shpirtligj.”

[28:33] Ai tha, “Zotëruesi im, unë vrava njërin prej tyre, dhe kam frikë se mos më vrasin.

[28:34] "Gjithashtu, vëllai im Aroni është më i rrjedhshëm në të folur se unë. Dërgoje atë me mua si ndihmues që të vërtetojë fjalët që them. Kam frikë se nuk më besojnë.”

[28:35] Ai tha, “Ne do të përforcojmë ty me vëllanë tënd, dhe do t’ju furnizojmë të dyve me autoritet të dukshëm. Pra, ata nuk do të kenë mundësi ta prekin asnjërin prej jush. Me mrekullitë tuaja, të dy ju, së bashku me ata që ju ndjekin juve, do të jeni fituesit.”

Mendjemadhësia e Faraonit

[28:36] Kur Moisiu shkoi te ta me provat tona, të qarta dhe të thella, ata thanë, “Kjo është magji e trilluar. Nuk kemi dëgjuar kurrë për këtë nga paraardhësit tanë të lashtë.”

[28:37] Moisiu tha, “Zotëruesi im e di më së miri kush e solli udhëzimin prej Tij, dhe kush do të jenë fituesit përfundimtarë. Padyshim, shkelësit nuk ia dalin.”

[28:38] Faraoni tha, “O ju këshilltarë, unë nuk kam ditur për asnjë zot për ju pos meje. Prandaj, ndize furrën (e tullave), o Haman, për të ndërtuar një kullë, që unë të mund të shikoj zotin e Moisiut. Jam i sigurt që ai është gënjeshtar.”

[28:39] Kështu, ai dhe trupat e tij vazhduan të bëjnë mendjemadhësi në tokë, pa të drejtë, dhe menduan që nuk do të kthehen te ne.

[28:40] Si pasojë, e ndëshkuam atë dhe trupat e tij, duke i hedhur në det. Vini re pasojat për shkelësit.

[28:41] I bëmë ata imamë që udhëhoqën njerëzit e tyre për në Ferr. Aq më shumë, në Ditën e Ringjalljes, ata nuk do të kenë ndihmë.

[28:42] Ata vetëshkaktuan në këtë jetë dënim, dhe në Ditën e Ringjalljes ata do të jenë të përbuzur.

Libri i Moisiut*

[28:43] I dhamë Moisiut shkrimin – pas asgjësimit të gjeneratave paraprake, dhe pas ujdisjes së shembujve nëpërmjet tyre – për të furnizuar ndriçim për njerëzit, dhe udhëzim, dhe mëshirë, që të mund të jenë të vëmendshëm.

*28:43 Torah është grumbulli i të gjitha shkrimeve të shpallur te të gjithë profetët e Izraelit, duke përfshirë edhe librin e Moisiut. Kurani vazhdimisht thotë që Moisiut iu dha një libër, ose “Kodi Ligjor.” Askund në Kuran nuk e shohim që Moisiut iu dha “Torah.” Besëlidhja e Vjetër e sotshme, pra, është Torah (shih 3:50, 5:46).

[28:44] Ti nuk ishe i pranishëm në pjerrësinë perëndimore të malit, kur ne ia dhamë urdhrin Moisiut; nuk ishe dëshmitar.

[28:45] Por ne themeluam shumë gjenerata, dhe, për shkak të gjatësisë së kohës, (ata devijuan). As nuk ishe mes njerëzve të Medjenit, duke ua recituar shpalljet tona atyre. Por ne dërguam të dërguarë.

[28:46] As nuk ishe në pjerrësinë e Malit Sinai kur e thirrëm (Moisiun). Por është mëshirë nga Zotëruesi yt, (ndaj njerëzve), për t’i paralajmëruar njerëzit që nuk pranuan paralajmërues para teje, që të mund të marrin vesh.

S’ka arsyetime

[28:47] Kështu, ata nuk mund të thonë, kur një katastrofë i godet ata si pasojë e vetë veprave të tyre, “Zotëruesi ynë, sikur të na kishe dërguar një të dërguar, ne do i kishim ndjekur shpalljet Tua, dhe do të kishim qenë besimtarë.”

Torah dhe Kurani

[28:48] Tash që e vërteta ka ardhur te ta prej nesh, ata thanë, “Veç sikur të na jepej çka iu dha Moisiut!” A nuk e refuzuan çka iu dha Moisiut në të kaluarën? Ata thanë, “Të dy (shkrimet) janë punë magjie që kopjuan njëri tjetrin.” Ata gjithashtu thanë, “Ne nuk besojmë në asnjërin prej tyre.”

[28:49] Thuaj, “Atëherë prodhonie një shkrim nga Zoti me udhëzim më të mirë se ata dy, që unë të mund ta ndjekë, nëse jeni të sinqertë.”

Zoti na jep mësim nëpërmjet të dërguarve të Tij

[28:50] Nëse nuk arrijnë të të përgjigjen ty, atëherë dije që ata ndjekin vetëm mendimet e veta. Kush është më larg në humbje se ata që ndjekin mendimet e veta, pa udhëzim prej Zotit? Zoti nuk udhëzon njerëz të tillë shpirtligj.

Të gjithë besimtarët e vërtetë bien dakord me Kuranin

[28:51] Kemi çuar lajmin te ta, që të mund të marrin vesh.

[28:52] Ata që i bekuam me shkrimet paraprake do të besojnë në këtë.

[28:53] Kur iu recitohet atyre, do thonë, “Ne besojmë në të. Kjo është e vërteta prej Zotëruesit tonë. Edhe para se të kishim dëgjuar për të, ne ishim të nënshtruar.”

Shpërblim të dyfishtë për të Krishterët & Jahuditë që kuptojnë të vërtetën

[28:54] Këtyre iu japim dyfish shpërblim, sepse ata durojnë me këmbëngulje. Kundërshtojnë punët e këqija me punë të mira, dhe nga furnizimet tona te ta, japin.

[28:55] Kur kalojnë nëpër bisedë të kotë, e shpërfillin dhe thonë, “Ne jemi përgjegjës për veprat tona, dhe ju jeni përgjegjës për veprat tuaja. Paqe qoftë mbi ju. Nuk dëshirojmë të sillemi sikur të padijshmit.”

Vetëm Zoti udhëzon

[28:56] Nuk mund t’i udhëzosh ata që i do. Zoti është Ai i vetmi që udhëzon në përputhje me vullnetin e Tij, dhe në përputhje me njohurinë e Tij për ata që meritojnë udhëzimin.

[28:57] Ata thanë, “Nëse ndjekim udhëzimin tënd, do të vuajmë keqtrajtim.” A nuk themeluam për ta një Strehimore të Shenjtë, në të cilën të gjitha llojet e frutave ofrohen, si furnizim prej nesh? Në të vërtetë, shumica e tyre nuk dinë.

[28:58] Mori shoqërish i asgjësuam se u bënë mosmirënjohës të jetëve të tyre. Si pasojë, ja ku janë shtëpitë e tyre, asgjë pos rrënoja të pabanueshme pas tyre, përveç një pakice. Ne ishim trashëgimtarët.

[28:59] Se Zotëruesi yt nuk asgjëson asnjë shoqëri pa dërguar një të dërguar në mes të tyre, për të recituar shpalljet tona te ta. Nuk asgjësojmë asnjë shoqëri, në mos qofshin njerëzit e saj shpirtligj.

[28:60] Çdo gjë që u është dhënë juve është vetëm lëndë e kësaj jete, dhe kotësi e saj. Çka është me Zotin është shumë më e mirë, dhe e përhershme. A nuk kuptoni?

[28:61] A është dikush që i premtuam premtim të mirë që do i vij koha patjetër, i barabartë me dikë që e furnizojmë me gjërat materiale të përkohshme të kësaj jete, pastaj vuan dënim të përjetshëm në Ditën e Ringjalljes?

Idhujt mohojnë idhujtarët e vet

[28:62] Do të vij dita kur Ai i thërret ata, duke thënë, “Ku janë ata idhuj që i kishit ngritur përkrah Meje?”

[28:63] Ata që vetëshkaktuan gjykimin do të thonë, “Zotëruesi ynë, këta janë ata që na çorientuan; ne i çorientuam ata vetëm sepse ne vetë kishim shkuar në humbje. Ne tani të përkushtohemi plotësisht vetëm Ty. Ata nuk ishin duke na adhuruar neve në realitet.”

[28:64] Do të thuhet, “Thirrni idhujt tuaj (t’ju ndihmojnë).” Ata do i thërrasin, por nuk do të përgjigjen. Ata do të vuajnë ndëshkimin, dhe të dëshirojnë të ishin të udhëzuar!

Reagimi ynë ndaj të dërguarve

[28:65] Në atë ditë, Ai do e pyes çdonjërin, “Si reaguat ndaj të dërguarve?”

[28:66] Ata do të tronditen nga faktet në atë ditë, do të mbesin pa tekst.

[28:67] Sa për ata që pendohen, besojnë, dhe çojnë jetë të drejtë, ata do të përfundojnë me fituesit.

[28:68] Zotëruesi yt është Ai që krijon çfarëdo Ai do, dhe zgjedhë; askush tjetër nuk bën zgjedhje. I madhëruar qoftë Zoti, Më i Lartësuari. Ai është larg nga nevoja për partnerë.

[28:69] Zotëruesi yt di mendimet më të thella të fshehura në kraharorët e tyre, si dhe çdo gjë që deklarojnë.

[28:70] Ai është i vetmi Zot; nuk ka asnjë zot tjetër përkrah Tij. Atij i takon i gjithë lartmadhërimi në këtë jetën e parë, dhe në Përjetësinë. I gjithë gjykimi i takon Atij, dhe te Ai do të ktheheni.

Bekimet e Zotit

[28:71] Thuaj, “Po sikur Zoti ta bënte natën të përhershme, deri në Ditën e Ringjalljes? Cili zot tjetër pos Zotit mund t’ju furnizojë me dritë? A nuk dëgjoni?”

[28:72] Thuaj, “Po sikur Zoti ta bënte ditën të përhershme, deri në Ditën e Ringjalljes? Cili zot, tjetër pos Zotit, mund t’ju furnizojë me natë për pushimin tuaj? A nuk shihni?”

[28:73] Është mëshirë prej Tij që Ai krijoi për ju natën dhe ditën në mënyrë që të pushoni (gjatë natës), dhe të kërkoni furnizimet e Tij (gjatë ditës), që të mund të jeni mirënjohës.

Idhujt nuk kanë aspak fuqi

[28:74] Do të vij dita kur Ai i pyet ata, “Ku janë idhujt që i kishit trilluar si të radhitur me Mua?”

[28:75] Do të përzgjedhim nga secila shoqëri një dëshmitar, pastaj të themi, “Paraqite provën tënde.” Ata do të kuptojnë atëherë që e tërë e vërteta është e Zotit, përderisa idhujt që ata i kishin trilluar do i braktisin.

Karuni

[28:76] Karuni (drejtuesi i skllevërve) ishte njëri prej njerëzve të Moisiut i cili i tradhtoi ata dhe i shtypi. I dhamë atij aq shumë thesare sa që çelësat për to ishin gati tepër të rënda për grupin më të fortë. Njerëzit e tij i thanë, “Mos u bë aq mendjemadh; Zoti nuk i do ata që janë mendjemëdhenj.

[28:77] "Përdori furnizimet që të janë dhuruar ty nga Zoti për të kërkuar vendbanimin e Përjetësisë, pa e lënë pas dore hisen në këtë botë. Ji bamirës, si ka qenë Zoti bamirës ndaj teje. Mos vazhdo ta korruptosh tokën. Zoti nuk i do korruptuesit.”

[28:78] Ai tha, “Unë e arrita gjithë këtë për shkak të vetë dijenisë time.” A nuk e kuptoi ai që Zoti kishte asgjësuar para tij gjenerata që ishin shumë më të forta se ai, dhe më të shumta në numër? Shkelësit (e asgjësuar) nuk u pyetën për krimet e tyre.

[28:79] Një ditë, ai doli te njerëzit e tij i stolisur plot. Ata që parapëlqenin jetën e kësaj bote thanë, “Ah sikur të arrinim çka Karuni ka arritur. Vërtetë, ai është shumë fatlum.”

Pasuria e vërtetë

[28:80] Sa për ata që ishin bekuar me njohuri, thanë, “Mjerë ju, shpërblimi i Zotit është shumë më i mirë për ata që besojnë dhe çojnë jetë të drejtë.” Askush nuk e arrin këtë përveç të durueshmëve.

Fati i pashmangshëm i tiranit

[28:81] Ne pastaj e bëmë tokën që ta gëlltisë atë dhe pallatin e tij. Asnjë ushtri nuk do të kishte mundur t’i ndihmonte atij kundër Zotit; ai nuk ishte i paracaktuar të jetë fitues.

[28:82] Ata që ia kishin lakmi një ditë më parë thanë, “Tash e kuptojmë që Zoti është Ai që furnizon për këdo Ai zgjedhë nga shërbëtorët e Tij, dhe mbanë. Po të mos ishte hirësi e Zotit ndaj nesh, Ai do të mund ta bënte tokën të na gëlltisë edhe neve. Tash e kuptojmë që mosbesimtarët nuk ia dalin.”

Fituesit përfundimtarë

[28:83] E rezervojmë vendbanimin e Përjetësisë për ata që nuk kërkojnë lartësim në tokë, as korrupsion. Fitorja përfundimtare është e të drejtëve.

[28:84] Kushdo që punon drejtësi pranon shpërblim shumë më të mirë. Sa për ata që bëjnë mëkate, ndëshkimi për mëkatet e tyre është saktësisht i barabartë me punët e tyre.

[28:85] Padyshim, Ai që shpalli Kuranin për ju do t’ju mbledhë në një takim të paracaktuar. Thuaj, “Zotëruesi im është tërësisht i vetëdijshëm për ata që i përmbahen udhëzimit, dhe ata që kanë shkuar në humbje.”

[28:86] Ti as që e ke pritur të të shpallet ky shkrim; por ky është mëshirë nga Zotëruesi yt. Prandaj, të mos anosh kah mosbesimtarët.

[28:87] As të mos largohesh nga shpalljet e Zotit, pasi që të kanë ardhur, dhe i fto të tjerët te Zotëruesi yt. Dhe kurrë të mos biesh në adhurim idhujsh.

[28:88] Të mos adhurosh përkrah Zotit asnjë zot tjetër. Nuk ka asnjë zot tjetër përkrah Tij. Çdo gjë prishet përveç pranisë së Tij. I Tij është i gjithë sovraniteti, dhe te Ai do të ktheheni.